دانشکده مهندسی معدن

معرفی رشته

advanced divider

با توجه به اینکه کشور ایران پتانسیل های معدنی بسیار بالایی دارد، رشته مهندسی معدن یکی از رشته های پر کاربرد در کشور به شمار می رود.. دروس این رشته به دلیل تنوع بالایی که دارند نسبت به بعضی رشته­ های مهندسی متنوع تر هستند، در واقع در این رشته  دانشجویان یک سری دروس زمین شناسی را در کنار دروس تخصصی مهندسی معدن و همچنین دروس مفهومی مهندسی مکانیک، مهندسی عمران, مهندسی مواد می گذرانند. به طوریکه بر جذابیت های این رشته افزوده است. همچنین تعداد واحدهای آزمایشگاهی، بازدیدهای علمی و کارآموزی در این رشته بالا می باشد.

زمینه‌های گسترده جهت فعالیت فارغ‌التحصیلان مهندسی معدن در سطح کشور وجود دارد. از جمله این زمینه‌های تخصصی می‌توان از ژئومکانیک، ژئوفیزیک اکتشافی، ژئوشیمی اکتشافی، دورسنجی، پردازش و تفسیر عکس‌های ماهواره‌ای، حفاری نفت، آب‌های زیر زمینی، کانی‌های صنعتی، فرآوری مواد معدنی، آتشباری، تونل سازی استخراج معدن و غیره نام برد. علاوه بر آن، فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مهندسی معدن می‌توانند در زمینه طراحی پروژه‌های اکتشافی و نیز طراحی معادن زیرزمینی و روباز به فعالیت بپردازند. در واقع می توان اشاره نمود؛ با توجه به قوانین معادن موجود در کشور فارغ التحصیلان این رشته می توانند هم در شرکت های معدنی و در هم در معادن کوچک وبزرگ کشور فعالیت نمایند وهم  می توانند محدوده های معدنی اکتشاف و ثبت نموده و خود در نقش یک کارآفرین فعالیت نمایند، که الیته از نظر اقتصادی و درآمدی بسیار مناسب می باشد واز این منظر رقیبی در کشور ندارند.

درباره دانشکده

advanced divider

در سال 1313 از بین حدود 100 نفر فارغ التحصیل دبیرستانها حدود 40 نفر دانشجو برای چهار رشته مهندسی راه و ساختمان، مکانیک، معدن و برق از طریق کنکور پذیرفته شدند لذا از آن زمان مهندسی معدن بعنوان یکی از اولین رشته های تحصیلی دانشکده فنی شروع به کار نمود. اولین گروه دانشجویان معدن که چهار نفر بودند، در سال 1317 فارغ التحصیل شدند و بدین ترتیب مهندسی معدن در ایران متولد گردید. رشته معدن در سال 1342 تا 1346 وابسته به گروه آموزشی معدن، زمین شناسی و نفت بود که در سال 1346 به گروه آموزشی مهندسی معدن و ذوب فلزات تغییر نام داد. این گروه از سال 1350 و پس از انفکاک گروه مهندسی متالوژی از آن، تا چندی پیش به نام گروه آموزشی مهندسی معدن فعالیت می نمود و باتبدیل دانشکده فنی به پردیس دانشکده های فنی، این گروه نیز به دانشکده مهندسی معدن ارتقاء سازمانی یافت.

دانشکده مهندسی معدن با 60 سال سابقه آموزشی و تحقیقاتی در زمینه مهندسی معدن، بیش از صدها مهندس مجرب و کارآزموده را به جامعه تحویل داده که همواره در حرکت چرخ های صنعتی و اقتصادی کشور، از نقش کلیدی و با ارزشی برخوردار بوده اند. چون برای هر فعالیت صنعتی نیاز به مواد معدنی داریم و به عبارت دیگر مبنای اصلی تولید و توسعه صنعتی، مواد معدنی است.موادی که کشف و استخراج آنها نیاز به کارشناسانی متخصص دارد و به همین دلیل امروزه در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی جهان، رشته‌ای به نام مهندسی معدن وجود دارد. در سال1384 هجری شمسی و همزمان با تغییر ساختار دانشکده فنی دانشگاه تهران به «پردیس دانشکده‌های فنی» به «دانشکده مهندسی معدن» به گونه ای موثر تغییر ساختار یافت.

مقاطع تحصیلی

advanced divider
مقطع کارشناسی
– مهندسی معدن
مقطع کارشناسی ارشد
  • استخراج معدن
  • اکتشاف معدن
  • اکتشاف نفت
  • فرآوری مواد معدنی
  • محیط زیست معدنی
  • مکانیک سنگ
  • ژئومکانیک نفت
مقطع دکترا
  • استخراج معدن
  • اکتشاف معدن
  • اکتشاف نفت
  • فرآوری مواد معدنی
  • مکانیک سنگ

امکانات دانشکده

advanced divider
امکانات
این دانشکده دارای 16 آزمایشگاه تحقیقاتی و آموزشی است که برخی از آن‌ها به شرح زیر می‌باشد:
آزمایشگاه ژئوشیمی، آزمایشگاه ژئوفیزیک، آزمایشگاه سنگ شناسی، آزمایشگاه فتوژئولوژی و کارتوگرافی، آزمایشگاه کانه‌آرائی، آزمایشگاه کانی‌شناسی نوری، آزمایشگاه مینرالوگرافی، آزمایشگاه اشعه ایکس(XRF) و آزمایشگاه مکانیک سنگ، آزمایشگاه محاسبات سریع، آزمایشگاه مدل سازی و پردازش داده، آزمایشگاه محیط زیست، آزمایشگاه مهندسی زمین، کارگاه تهیه مقاطع صیقلی، آزمایشگاه زمین شناسی، آزمایشگاه استخراج معدن
فعالیت‌های پژوهشی
این دانشکده به لحاظ نقش خطیر خود به عنوان مرجع و پیشگام فعالیت‌های آموزشی مهندسی معدن و با توجه به تعداد محدود رشته‌‌های کارشناسی مهندسی معدن در دانشگاه‌های کشور، برنامه‌‌ توسعه‌ای خود را، راه اندازی و تجهیز آزمایشگاه‌ها برای گسترش کار‌های پژوهشی قرار داده است. هر ساله فعالیت‌های پژوهشی دانشکده مهندسی معدن، طی سمینار یک‌روزه‌ای به کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت کشور معرفی می‌گردد.
موزه کانی شناسی دانشکده مهندسی معدن
این موزه که در 14 اردیبهشت سال 1393 در دو طبقه به وسعت تقریباً 400 متر مربع افتتاح شد تاریخچه نسبتاً طولانی از طراحی و احداث دارد. از قدیم در دل گروه مهندسی معدن دانشکده فنی، مکانی به عنوان موزه کانی شناسی وجود داشت که به همت اساتید قدیمی دانشکده تعداد قابل توجهی از کانی ها و مواد معدنی ایران و جهان در آن گردآوری، طبقه بندی و نگهداری می شد که در سالهای بعد آن موزه به دلیل تغییر کاربری تعطیل و نمونه های با ارزش آن به آزمایشگاه های مختلف گروه معدن انتقال یافتند. متاسفانه در طی این رخداد و انتقال و شرایط نه چندان مناسب نگهداری، برخی نمونه ها آسیب دیدند. از آن زمان به بعد و به مناسبت های مختلف صحبت و تصمیم این بود که موزه کانی شناسی دوباره احیا شود. لازم به یادآوری است که در آزمایشگاه های دانشکده مهندسی معدن افزون بر 10 هزار نمونه با ارزش نگهداری می شود که هر سال به این مجموعه، نمونه های جدید اضافه می شود.
آینده شغلی و بازار کار در رشته مهندسی معدن

اگر علاقه مند به تحصیل در رشته مهندسی معدن هستید پیش از انتخاب رشته می بایست از بازار کار و آینده شغلی ان مطلع شوید و سپس اقدام به انتخاب رشته نمایید. در حاضر بخش معدن یکی از بخش‌های فعال و پویای کشور است بنابراین امروزه نیاز‌ جامعه به فارغ التحصیلان رشته مهندسی معدن احساس می شود تا بتوانیم بدون وابستگی به کارشناسان خارجی باعث افزایش صادرات در این بخش باشیم. به طوریکه کمتر فارغ التحصیلی در رشته مهندسی معدن وجود دارد که تمایل به کار در این حوزه داشته باشد و بدون کار باشد. انجمن فارغ التحصیلان مهندسی معدن دانشگاه تهران همیشه اعلام می دارند که کمتر از 48 ساعت برای یک متقاضی رشته مهندسی معدن در کشور، کار مناسب وجود دارد.

یکی از جنبه های مهم و کلیدی آینده حوزه مهندسی معدن ایران توجه به مواد معدنی استراتژیک و بازاریابی جهانی برای آن است که در حوزه کسب و کار خدماتی این حوزه بسیار مهم و کلیدی است و می تواند بخشی از جامعه فارغ التحصیلان این حوزه را تا مدت ها جذب این بازار کار نماید.

در حال حاضر ما به کارشناسان تکنولوژی آفرین به خصوص در زمینه فرآوری نیاز داریم. چرا که راه یافتن به بازار‌های جهانی تنها از طریق کنترل کیفیت و استاندارد کردن محصولات معدنی مقدور خواهد بود.
یکی از عوامل توسعه نیافتگی بخش معدن کشور مسائل مربوط به اکتشاف صنعتی است چرا که ما در خصوص اکتشافات معدنی تازه در شروع کار هستیم و آن چه انجام شده در مقابل کار‌های باقی‌مانده جزء کوچکی را تشکیل می‌دهد. همچنین در کشور ما هنوز مواد معدنی اولویت‌دار از نظر اکتشافی مشخص نشده و هنوز ترسیم درست و روشنی از وضعیت زمین شناسی و اقتصادی کشور موجود نیست و اطلاعات و آمار مربوط به ذخایر قطعی کشور ناقص و مبهم است و وضعیت معادن متروکه نیز نا مشخص می‌باشد.

در کل می‌توان نتیجه گرفت که امروزه ما نیاز‌مند فارغ التحصیلان علاقمند و خلاق مهندسی معدن هستیم تا بتوانیم بدون وابستگی به کارشناسان خارجی شاهد رونق و افزایش صادرات این بخش باشیم. البته در حاضر نیز بخش معدن یکی از بخش‌های فعال و پویای کشور است.

علاوه بر وزارت معادن و فلزات فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارت نفت در زمینه زمین شناسی، اکتشاف، حفاری، وزارت نیرو در زمینه مطالعات بر روی آب‌های زیرزمینی، کارگاه‌های وزارت راه‌ و ترابری برای حفاری راه‌ها وتونل‌ها، شرکت مترو و سازمان انرژی اتمی ودر نهایت تمامی شزکت های داخلی و بین المللی که بر روی مواد معدنی کار می کنند، مشغول به کار شوند.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

درکار معدن ما با حجم وسیعی از اطلاعات روبه‌رو هستیم مثلاً نقشة زمینی به مساحت ۱۳۰۰ کیلومتر مربع را در اختیار ما قرار می‌دهند تا در آن به دنبال معدن بگردیم. حال اگر برای یافتن معدن وجب به وجب این زمین را بگردیم کار‌بیهوده‌ای انجام داده‌ایم بلکه باید قسمت‌های پرپتانسیل زمین را انتخاب نموده و برای مثال از ۱۳۰۰کیلومتر موجود حدود ۱۰۰کیلومتر یعنی ۵یا ۱۰ درصد مساحت کل را انتخاب کرده و در این مقدار به دنبال معدن بگردیم و چنین کاری تنها با استفاده از هوش، خلاقیت و ریاضیات مهندسی امکان پذیر است.


از فاکتورهای مهم در موفقیت یک عملیات انفجاری،خرد شدگی مناسب است چرا که اگر قطعات خرد شده حاصل از انفجار به دقت پیش‌بینی گردد،عملیات متعاقب استخراج به خوبی طراحی شده و هزینه کلی معدن در یک سطح مینیمم نگاه داشته می‌شود که این کار به‌یاری مدل‌های ریاضی امکان پذیر است.یعنی به یاری مدل‌های ریاضی می‌توان ابعاد قطعات خرد شده را پیش‌بینی نمود و در کل به یک طرح انفجاری بهینه دست یافت.


این رشته در سه حوزه می تواند از نیروهای فارغ التحصیل استفاده نماید، و گستره متفاوتی را از لحاظ جنسیتی، سنی و توانایی جسمی به راحتی به خود جذب نماید. به طوریکه دانشجویان علاقه مند به کار در محیط های معدنی و صنعتی وارد این بخش شده و دانشجویان دارای تمایل به فعالیت در عرصه پژوهش و آزمایشگاه در این حوزه وارد فعالیت شده و دانشجویان علاقه مند به فعالیت در عرصه بازار مواد معدنی و مبادلات بین المللی که مبتنی بر کار دفتری و بر بستر اینترنت و مجازی می باشد، این حوزه را برای اشتغال انتخاب خواهند نمود. بنابراین محدودیتی از نظر دانشجویان دختر و پسر برای انتخاب وجود نخواهد داشت. و فرصتی فراگیر برای همه فراهم می سازد.

 

درباره رشته

advanced divider
آینده شغلی و بازار کار در رشته مهندسی معدن
اگر علاقه مند به تحصیل در رشته مهندسی معدن هستید پیش از انتخاب رشته می بایست از بازار کار و آینده شغلی ان مطلع شوید و سپس اقدام به انتخاب رشته نمایید. در حاضر بخش معدن یکی از بخش‌های فعال و پویای کشور است بنابراین امروزه نیاز‌ جامعه به فارغ التحصیلان رشته مهندسی معدن احساس می شود تا بتوانیم بدون وابستگی به کارشناسان خارجی باعث افزایش صادرات در این بخش باشیم.
در حال حاضر ما به کارشناسان تکنولوژی آفرین به خصوص در زمینه فرآوری نیاز داریم.چرا که راه یافتن به بازار‌های جهانی تنها از طریق کنترل کیفیت و استاندارد کردن محصولات معدنی مقدور خواهد بود.
یکی از عوامل توسعه نیافتگی بخش معدن کشور مسائل مربوط به اکتشاف صنعتی است چرا که ما در خصوص اکتشافات معدنی تازه در شروع کار هستیم و آن چه انجام شده در مقابل کار‌های باقی‌مانده جزء کوچکی را تشکیل می‌دهد. همچنین در کشور ما هنوز مواد معدنی اولویت‌دار از نظر اکتشافی مشخص نشده و هنوز ترسیم درست و روشنی از وضعیت زمین شناسی و اقتصادی کشور موجود نیست و اطلاعات و آمار مربوط به ذخایر قطعی کشور ناقص و مبهم است و وضعیت معادن متروکه نیز نا مشخص می‌باشد.
در کل می‌توان نتیجه گرفت که امروزه ما نیاز‌مند فارغ التحصیلان علاقمند و خلاق مهندسی معدن هستیم تا بتوانیم بدون وابستگی به کارشناسان خارجی شاهد رونق و افزایش صادرات این بخش باشیم. البته در حاضر نیز بخش معدن یکی از بخش‌های فعال و پویای کشور است.
علاوه بر وزارت معادن و فلزات فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارت نفت در زمینه حفاری، وزارت نیرو در زمینه آب‌های زیرزمینی، کارگاه‌های وزارت راه‌ و ترابری برای حفاری راه‌ها وتونل‌ها، شرکت مترو و سازمان انرژی اتمی مشغول به کار شوند.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
درکار معدن ما با حجم وسیعی از اطلاعات روبه‌رو هستیم مثلاً نقشة زمینی به مساحت ۱۳۰۰ کیلومتر مربع را در اختیار ما قرار می‌دهند تا در آن به دنبال معدن بگردیم. حال اگر برای یافتن معدن وجب به وجب این زمین را بگردیم کار‌بیهوده‌ای انجام داده‌ایم بلکه باید قسمت‌های پرپتانسیل زمین را انتخاب نموده و برای مثال از ۱۳۰۰کیلومتر موجود حدود ۱۰۰کیلومتر یعنی ۵یا ۱۰ درصد مساحت کل را انتخاب کرده و در این مقدار به دنبال معدن بگردیم و چنین کاری تنها با استفاده از ریاضیات امکان پذیر است.
از فاکتورهای مهم در موفقیت یک عملیات انفجاری،خرد شدگی مناسب است چرا که اگر قطعات خرد شده حاصل از انفجار به دقت پیش‌بینی گردد،عملیات متعاقب استخراج به خوبی طراحی شده و هزینه کلی معدن در یک سطح مینیمم نگاه داشته می‌شود که این کار به‌یاری مدل‌های ریاضی امکان پذیر است.یعنی به یاری مدل‌های ریاضی می‌توان ابعاد قطعات خرد شده را پیش‌بینی نمود و در کل به یک طرح انفجاری بهینه دست یافت.
چون بخشی از کار مهندسی معدن مانند نقشه برداری در زیر زمین انجام می‌شود دانشجوی این رشته باید از نظر جسمی توانایی خوبی داشته و قدرت کار در معدن را که بیشتر در خارج از شهر وگاه در نقاط دور افتاده قرار دارد،داشته باشد.